ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΕΣ ΣΕ ΑΠΕΡΓΙΑ ΠΕΙΝΑΣ

 Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Οκτώβριος του 1935. Ογδόντα χρόνια πριν, στην Αθήνα, οι Πυροσβέστες, του νεοσύστατου Πυροσβεστικού Σώματος, βιώνουν μια εξαιρετικά δύσκολη καθημερινότητα.

Εργαζόμενοι σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, χωρίς κανένα σχεδόν εργασιακό δικαίωμα, με πενιχρότατο μισθό και σχεδόν καμία ασφαλιστική ή συνταξιοδοτική πρόβλεψη.

Η αγανάκτηση όμως αρχίζει να ξεχειλίζει τον Ιούνιο του ίδιου έτους μετά από ένα σοβαρότατο τραυματισμό, συναδέλφου κατά τη διάρκεια κατάσβεσης πυρκαγιάς, ο οποίος μένει ανάπηρος, κρίνεται ανίκανος για εργασία και απολύεται από το Πυροσβεστικό Σώμα χωρίς να δικαιούται σύνταξη ή ασφαλιστική κάλυψη.

Η είδηση ξεσηκώνει τους Πυροσβέστες των Αθηνών, οι οποίοι προχωρούν σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας με αποκορύφωμα να οργανώσουν απεργία

πείνας στις 29 Οκτωβρίου του 1935, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να ευαισθητοποιήσουν την τότε κυβέρνηση της εποχής.

Η πράξη τους θα προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση στην ελληνική κοινή γνώμη, αλλά θα περάσει πολύς καιρός για να αποφασίσει η ελληνική πολιτεία να ασχοληθεί με το ζήτημα και να θεσμοθετήσει ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα στο πυροσβεστικό προσωπικό.

Το 2013, σε ένα μικρό e-book,έκδοση της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος, συγκέντρωσα τα πρώτα εύκαιρα στοιχεία για το λησμονημένο αυτό γεγονός της πυροσβεστικής ιστορίας.

Μετά από έρευνα σε αρχεία εφημερίδων και χρησιμοποιώντας κομμάτια από την ανέκδοτη ιστορία (1972) του αείμνηστου ε. α. Πυράρχου Βασίλειου Ζαφειρόπουλου, που έζησε τα γεγονότα, συμπληρώνω και φωτίζω ακόμη καλύτερα τα γεγονότα εκείνων των ταραγμένων ημερών.

Ογδόντα χρόνια μετά, σήμερα, μια αναδρομή στη πρώτη αυτή «συνδικαλιστική δράση» των Πυροσβεστών έχει ξεχωριστή σημασία.

Στέλνει το διαχρονικό μήνυμα της αναγκαιότητας του «αγώνα» ως σταθερής για τη διεκδίκηση λύσεων στα προβλήματα και τα αδιέξοδα.

Προβάλει την πολύτιμη παρακαταθήκη ότι το αύριο, το κάθε αύριο δεν χαρίζεται, αλλά κερδίζεται.

Το βιβλίο είναι ελεύθερο, πατώντας εδώ

Ο Πυροσβέστης..,μετά τη συντσξιοδότηση

«Μας μαθαίνουν πώς να μπαίνουμε στη φωτιά, αλλά όχι πώς να βγαίνουμε από την υπηρεσία.»

Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Το πυροσβεστικό επάγγελμα είναι δύσκολο και παράλληλα συναρπαστικό. Ο Πυροσβέστης από τη πρώτη μέρα της ανάληψης υπηρεσίας, δεν ξεκινά απλά μια απασχόληση, μπαίνει σε μια οικογένεια, σε μια καινούργια παράλληλη ζωή, ή οποία θα κρατήσει, θεού βοηθούντος και ασφαλιστικού επιτρέποντος, τρείς έως και τέσσερις και κάτι δεκαετίες. Όταν όμως έρχεται η ώρα της αποχώρησης, ο πυροσβεστικός υπάλληλος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια από τις πιο δύσκολες μεταβάσεις της ζωής τους: τη συνταξιοδότηση.

Από τη μια περατώνει έναν βαρύ εργασιακό κύκλο, απίστευτης έντασης, κινδύνου, διοικητικών και πολλές φορές δικαστικών επιπλοκών, απαλλάσσεται από ένα διαρκές στρες, και μια κόπωση που πολλές φορές τον φθάνει στην εξουθένωση.

Από την άλλη, μέσα σε λίγες ώρες από την κατάσταση της απόλυτης έντασης περνά στην απόλυτη «νηνεμία». Από τη μια στιγμή στην άλλη, περνά από το απόλυτο της δράσης στο απόλυτο της ησυχίας της αφυπηρέτησης.

Και ενώ η μετάβαση στον απομαχικό βίο σηματοδοτεί την παύση της σωματικής καταπόνησης, ψυχολογικής πίεσης, παράλληλα σηματοδοτεί και την απώλεια ταυτότητας και ρόλου.

Για το θέμα, μελέτες στην πατρίδα μας, δεν υπάρχουν, οπότε χρησιδανειζόματε από το εξωτερικό. Τα στοιχεία τα παίρνουμε από μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας, μια έρευνα της Ψυχολογικής Εταιρείας του Μέριλαντ των ΗΠΑ, καθώς και μια έρευνα του εκπαιδευτικού οργανισμού των δημόσιων συνταξιοδοτικών ταμείων του Ιλινόις των ΗΠΑ.

Σε πολλές μαρτυρίες συνταξιούχων πυροσβεστών, αναδεικνύεται η αίσθηση της απογοήτευσης κατά την έξοδο από την υπηρεσία. Ένας από αυτούς περιέγραψε τη μέρα της αποχώρησής του ως εξής:

«Περίμενα κάτι πιο προσωπικό. Ένα αντίο, μια αναγνώριση, έστω δέκα λεπτά κουβέντας με συναδέλφους. Αντί γι’ αυτό, πήγα σε ένα γραφείο, υπέγραψα με μια υπάλληλο που δεν με ήξερε, μου έδωσε έναν φάκελο, κι αυτό ήταν. Ένιωσα ότι όλη η πορεία μου έκλεισε με έναν ψυχρό, τυπικό τρόπο.»

Πολλοί πυροσβέστες δεν φτάνουν καν στην κανονική ηλικία συνταξιοδότησης. Η σκληρή φύση της δουλειάς οδηγεί αρκετούς σε πρόωρη ιατρική συνταξιοδότηση. Οι τραυματισμοί, τα μυοσκελετικά προβλήματα, αλλά και η χρόνια έκθεση σε τοξικές ουσίες αυξάνουν σημαντικά τους κινδύνους για προβλήματα υγείας.

Επιπλέον, η ψυχική υγεία αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόκληση. Το μετατραυματικό στρες (PTSD), η κατάθλιψη και το άγχος εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα στους πυροσβέστες, ακόμη και μετά την αποχώρηση. Οι έρευνες δείχνουν ότι η απότομη διακοπή του ρυθμού εργασίας και της καθημερινής δράσης μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα κενού και απομόνωσης.

Σύμφωνα με τις μελέτες, το ζήτημα της οικονομικής προετοιμασίας για τη σύνταξη αποτελεί κυρίαρχη ανησυχία. Οι περισσότεροι συνταξιούχοι δηλώνουν ότι οι διαθέσιμες πληροφορίες είναι περιορισμένες, δύσκολες στην κατανόηση και συχνά απρόσιτες για όσους υπηρετούν σε απομακρυσμένες περιοχές.

Πολλοί ανέφεραν ότι τα υπάρχοντα σεμινάρια συνταξιοδότησης είναι υπερβολικά τεχνικά, με γλώσσα δυσνόητη. «Ήταν σαν να άκουγα μια ξένη γλώσσα», είπε χαρακτηριστικά ένας συνταξιούχος για ένα σεμινάριο ασφαλιστικού ταμείου.

Οι έρευνες προτείνουν πιο προσιτές και εξατομικευμένες λύσεις, όπως διαδικτυακά σεμινάρια, απλουστευμένα εγχειρίδια και πρόσβαση σε πιστοποιημένους οικονομικούς συμβούλους. Η οικονομική ασφάλεια αποτελεί βασικό θεμέλιο για μια ήρεμη συνταξιοδότηση.

Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η εφαρμογή τακτικών σωματικών και ψυχικών ελέγχων για όσους πλησιάζουν στη συνταξιοδότηση. Ένα συντριπτικό ποσοστό πυροσβεστών βρήκε πολύ χρήσιμη την ιδέα της καθιέρωσης ελέγχων υγείας πριν την αποχώρηση.

«Ο τελευταίος συνάδελφος που αποχαιρέτησα, έζησε μόνο δύο χρόνια μετά τη σύνταξη. Αν είχε γίνει ένας έλεγχος, ίσως να είχε εντοπιστεί κάτι έγκαιρα», είπε χαρακτηριστικά ένας συμμετέχων σε έρευνα.

Η πρόληψη δεν είναι μόνο θέμα ατομικής υγείας. Η συλλογή δεδομένων από τέτοιους ελέγχους θα μπορούσε να βοηθήσει τον οργανισμό να κατανοήσει καλύτερα τα μοτίβα και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πυροσβέστες, ώστε να σχεδιαστούν πιο στοχευμένα προγράμματα υποστήριξης.

Η αποχώρηση από την υπηρεσία συχνά οδηγεί σε αίσθημα απομόνωσης. Οι πυροσβέστες χάνουν την καθημερινή επαφή με τους συναδέλφους τους, το αίσθημα ομάδας, αλλά και τον σκοπό που έδινε νόημα στη ζωή τους. Γι’ αυτό πολλές μελέτες υπογραμμίζουν την ανάγκη δημιουργίας δικτύων υποστήριξης:

Ομάδες συναδέλφων (peer support groups), όπου οι συνταξιούχοι μπορούν να μοιραστούν εμπειρίες.

Προγράμματα μέντορινγκ, όπου συνταξιούχοι βοηθούν νεότερους συναδέλφους.

Συμβουλευτικές υπηρεσίες, με εστίαση στην ψυχική υγεία και την προσαρμογή.

Η διατήρηση της σύνδεσης με την πυροσβεστική οικογένεια βοηθάει στην ομαλή προσαρμογή.

Μια ενδιαφέρουσα πρόταση που αναδείχθηκε στις μελέτες είναι η «σταδιακή συνταξιοδότηση». Οι πυροσβέστες θα μπορούσαν να αποχωρούν σταδιακά από τα επιχειρησιακά καθήκοντα, αναλαμβάνοντας διοικητικούς ή εκπαιδευτικούς ρόλους. Με αυτόν τον τρόπο, παραμένουν ενεργοί, μεταφέρουν την εμπειρία τους και προσαρμόζονται πιο ομαλά στη νέα τους πραγματικότητα.

Οι ίδιες οι μαρτυρίες είναι αποκαλυπτικές:

«Αν δεν υπήρχε η δουλειά, δεν ξέρω ποιος θα ήμουν. Τώρα που έφυγα, ψάχνω ξανά τον εαυτό μου.»

«Μας μαθαίνουν πώς να μπαίνουμε στη φωτιά, αλλά όχι πώς να βγαίνουμε από την υπηρεσία.»

Αυτές οι φράσεις συμπυκνώνουν το βίωμα της μετάβασης: την ανάγκη για καθοδήγηση, αναγνώριση και στήριξη.

Στην σχετική έρευνα για την αξιολόγηση της ψυχολογικής λειτουργίας των συνταξιούχων πυροσβεστών που συνέταξε η Αμερικάνικη Ψυχολογική Εταιρεία του Ιλινόις, μελετήθηκε ένα δείγμα 315 συνταξιούχων.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πυροσβέστες υποφέρουν από συμπτώματα ψυχικής υγείας που σχετίζονται με ψυχολογικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και η διαταραχή μετατραυματικού στρες, σε υψηλότερα ποσοστά από τους αντίστοιχους πυροσβέστες στον γενικό πληθυσμό.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι παράγοντες όπως η ηλικία, η διάρκεια της ενεργού υπηρεσίας και η διάρκεια της συνταξιοδότησης, συσχετίζονται σημαντικά με τη συνολική ψυχολογική λειτουργία.

Τέλος, τα αποτελέσματα υπέδειξαν ότι η σαφήνεια της αυτοαντίληψης μεσολαβεί και μετριάζει τη συσχέτιση μεταξύ της συνολικής ψυχολογικής λειτουργίας και προσωπικών παραγόντων, όπως τα καθημερινά επίπεδα πόνου, τα συναισθήματα οικονομικής σταθερότητας και η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή υγειονομική περίθαλψη.

Προφανώς ένας από τους παράγοντες ψυχολογικής ανάκαμψης, ειδικά των νέων συνταξιούχων είναι η εκ νέου απασχόληση.

Η έρευνα του Οργανισμού των Δημόσιων Συνταξιοδοτικών Ταμείων του Ιλινόις δείχνει ότι η πλειοψηφία των επαγγελματιών πυρόσβεσης και αστυνομικών στο Ιλινόις συνεχίζουν να εργάζονται σε μια ποικιλία επαγγελμάτων μετά τη συνταξιοδότησή τους. Η έρευνα που διεξήχθη κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα του 2020, μέτρησε πόσοι από αυτούς εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους, τα είδη των εργασιών που αναλαμβάνουν και το πόσο ικανοποιημένοι είναι με την εργασία τους μετά τη συνταξιοδότηση.

Συνολικά 252 συνταξιούχοι πυροσβέστες συμμετείχαν στην έρευνα, η οποία έδειξε ότι το 74% των συνταξιούχων πυροσβεστών συνέχισαν να εργάζονται ή άρχισαν να εργάζονται ξανά μετά τη συνταξιοδότηση. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες στην έρευνα ανέφεραν ότι έχουν λάβει ειδικές εκπαιδεύσεις και εμπειρίες στην πυροσβεστική σταδιοδρομία τους, οι οποίες τους βοήθησαν να επιτύχουν στην μετά τη συνταξιοδότησή τους σταδιοδρομία.

Η συντριπτική πλειοψηφία όσων συμμετείχαν στην έρευνα θεώρησαν την μετά τη συνταξιοδότησή τους σταδιοδρομία τους επιτυχημένη τόσο οικονομικά όσο και από άποψη προσωπικής ολοκλήρωσης.

Η μετάβαση από την ενεργό υπηρεσία στη συνταξιοδότηση για τους πυροσβέστες είναι μια σύνθετη διαδικασία, που επηρεάζει όχι μόνο την οικονομική τους ασφάλεια, αλλά και την ψυχική τους ισορροπία, την κοινωνική τους ζωή και την αίσθηση του εαυτού τους.

Επίλογος

Ενας συνταξιούχος Πυροσβέστης που συμμετείχε στην έρευνα του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας χαρακτηριστικά δήλωσε απευθυνόμενος στους εν ενεργεία συναδέλφους:

«Ακόμα και μόνο ένα τηλεφώνημα για να δουν πώς τα πας, ή περνάω από εκεί, να έρθω για έναν καφέ. Αυτό θα είχε μεγάλη αξία, είμαι σίγουρος. Δηλαδή το άλλο όφελος θα ήταν ότι αν πας για έναν καφέ, μπορείς να αντιληφθείς πώς τα πάνε οι συνταξιούχοι στην πραγματικότητα και μπορεί να δεις πράγματα στον νέο τρόπο ζωής τους που οι ίδιοι δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει».

Η συνταξιοδότηση δεν πρέπει να είναι μια ψυχρή έξοδος, αλλά μια νέα αρχή, με στήριξη, αναγνώριση και προοπτική.

 Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο 28ο τεύχος της εφημερίδας της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Π.Σ. 

Η Εκπαίδευση των μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε ζητήματα πολιτικής προστασίας

  Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, τα θέματα Πολιτικής Προστασίας αναδεικνύονται όχι απλώς ως επίκαιρα αλλά ως ταυτοποιημένα με τις σύγχρονες κοινωνίες.

 Οι πυρκαγιές, οι φυσικές καταστροφές και τα τροχαία δυστυχήματα, σε συνδυασμό και με την κλιματική αλλαγή, έχουν διαμορφώσει «κοινωνίες κρίσεων».

Το νέο περιβάλλον διαβίωσης απαιτεί τρόπους προσαρμογής, ώστε αφενός να υπάρξει διαχείριση των ποικίλων και πολλαπλών κρίσεων και αφετέρου να προστατευθεί η ανθρώπινη ζωή και να διασωθεί η ανθρώπινη κληρονομιά. 

Η εκπαίδευση θεωρείται πυλώνας διασφάλισης της πρόληψης, της ασφάλειας και της διαχείρισης των θεμάτων που άπτονται του πεδίου της Πολιτικής Προστασίας.

Ιδιαίτερα, εξάλλου, η εκπαίδευση των νέων ανθρώπων, των μαθητών και μαθητριών της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, των μελλοντικών πολιτών που θα κληθούν να αναλάβουν δράση και να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κοινωνία του μέλλοντος, είναι κομβικό πεδίο αναφοράς και διαμόρφωσης των νέων συνθηκών της ανθρώπινης ζωής, οι οποίες έχουν ήδη αναδυθεί.

Το συγκεκριμένο πόνημα, βασίστηκε στην μεταπτυχιακή μου εργασία, όπου προσπάθησα να μελετήσω τον βέλτιστο τρόπο για να γίνει αυτή η εκπαίδευση στο σχολικό περιβάλλον.

Το βιβλίο είναι ελεύθερο, πατώντας εδώ

9-10-2003 ΟΤΑΝ Η ΚΡΑΤΙΚΗ ΒΙΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΡΑΦΗΚΕ ΣΤΟΥΣ ΕΝΣΤΟΛΟΥΣ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΕΣ, ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΕΣ-ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ-ΛΙΜΕΝΙΚΟΥΣ

 Του επίτιμου προέδρου της ΕΑΠΣ ε .α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Πίσω στο χρόνο, πάνω δύο δεκαετίες, το συνδικαλιστικό κίνημα των ένστολων στα Σώματα Ασφαλείας, δίνει έναν από τους σημαντικούς αγώνες του, προσπαθώντας να πείσει την τότε κυβέρνηση Σημίτη για το αυτονόητο, την αναγνώριση του επαγγέλματος ως επικίνδυνου και ανθυγιεινού.

Μετά από μια ένστολη μαζική συγκέντρωση  των ένστολων πυροσβεστών, αστυνομικών και λιμενικών το απόγευμα της 8ης Οκτωβρίου του 2003 στα Προπύλαια ακολουθεί  πορεία προς το Υπουργείο Οικονομικών στο Σύνταγμα.

Τα Προεδρεία των Σωματείων αποφασίζουν  να παραμείνουν έξω από το Υπουργείο  όλη τη νύχτα  μέχρι να συναντηθούν με τους κυβερνητικούς ιθύνοντες. 

Η κυβέρνηση, θέλοντας να καμφθεί το φρόνημα των ένστολων που είχαν διαμορφώσει όλο τον προηγούμενο διάστημα,  μια  συνεχή και δυναμική συνδικαλιστική δράση, εκδίδει μια ιδιαίτερα «δημοκρατική» αστυνομική διάταξη  για να διαλύσει  της συγκέντρωση  και  τα ξημερώματα της 9^ης Οκτωβρίου,  με  βία και χημικά  χτυπάει τους ειρηνικά διαμαρτυρόμενους ένστολους στην είσοδο του υπουργικού κτιρίου και  τους καταδιώκει στους δρόμους της Αθήνας. Η  πολιτική επιλογή της τότε κυβέρνησης συναντάει την γενικευμένη κατακραυγή των πολιτικών δυνάμεων και της κοινωνίας. Το συνδικαλιστικό κίνημα δυνάμωσε  και συνέχισε τον αγώνα του το επόμενο διάστημα.

Τελευταία πράξη της τότε κυβέρνησης Σημίτη, της  οποίας το κόμμα  ηττήθηκε στις εκλογές τον επόμενο χρόνο, ήταν να επιβάλλει στις ηγεσίες των Σ.Α. τη διενέργεια Ε.Δ.Ε για τις τυχόν ευθύνες των συνδικαλιστών, που δέχθηκαν την βία και τα χημικά…..

Η μέρα πραγματικά είναι ένας σταθμός στην πορεία του ένστολου συνδικαλισμού. Έδειξε ότι οι κυβερνήσεις τρέμουν την αγωνιστική διάθεση και το φρόνημα του ένστολου εργαζόμενου. Έδειξε επίσης ότι για την εξουσία δεν υπάρχουν ιδιαίτερες δημοκρατικές ευαισθησίες όταν αισθάνεται  ενοχλητική την διεκδίκηση των εργαζομένων. Τέλος έδειξε ότι η κρατική αυθαιρεσία ενυπάρχει ακόμα στην σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία.

Τότε τον Οκτώβριο του 2003,για πρώτη φορά, οι ένστολοι πολίτες της χώρας μας νιώσαμε το «χάλκεον χέρι της κρατικής βίας» και νιώσαμε την αντιδημοκρατική   επιλογή, του «χτυπήματος της ελεύθερης συνδικαλιστικής έκφρασης» μας και δράσης.

Όπως έγραφα στο βιβλιαράκι που το 2013, εκδόθηκε από την ΕΑΠΣ για τα γεγονότα, ήταν η αρχή της καταστολής απέναντι στον ένστολο συνδικαλισμό και αυτό θα συνεχιζόταν.

Στον πρόλογο εκείνης της έκδοσης του 2013  σημείωνα:

«Δέκα  χρόνια μετά στην Ελλάδα του Μνημονίου, η κρατική αυθαιρεσία και καταστολή συνεχίζει  να επιζεί και να αποτελεί το διαχρονικό όπλο επιβολής. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρσι,  λίγες μέρες  πριν την επέτειο των γεγονότων, έξω από τον Εθνικό κήπο, οι δυνάμεις καταστολής έριξαν χημικά σε ολιγομελή αντιπροσωπεία  των Προεδρείων των σωματείων αστυνομικών-πυροσβεστών-λιμενικών, που είχαν σκοπό να επιδώσουν ψήφισμα στο πρωθυπουργικό γραφείο διαμαρτυρόμενοι για το νέο σχεδιαζόμενο σφαγιασμό του πενιχρού εισοδήματος τους…. Και πάλι διατάχθηκε Ε.Δ.Ε. εναντίον συνδικαλιστικής δράσης. Και πάλι, κατά τραγική ειρωνεία, την επέτειο εκείνης της μαύρης ημέρας, εκδόθηκε αστυνομική απαγόρευση συναθροίσεων ενόψει της επίσκεψης της  γερμανίδας καγκελαρίου.»

Με εκείνη την αρχική έκδοση και με την τωρινή, ανασύρω από την ιστορική  μνήμη και, τα στοιχεία και τα ντοκουμέντα, της σκοτεινής εκείνης στιγμής για τον δημόσιο βίο της πατρίδας μας.

Τα γεγονότα τα έζησα από κοντά με την ιδιότητα τότε του  Γενικόύ Γραμματέα  του Δ.Σ. της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος και σήμερα με την πολυτέλεια  τόσο της χρονικής απόστασης, όσο και της αφυπηρέτησής μου από τις τάξεις του Πυροσβεστικού Σώματος, μπορώ να ξαναδιαβάσω τα γεγονότα της περιόδου, και να τα ξαναμοιραστώ με τους νέους συνάδελφους, που οι περισσότεροι δεν τα γνωρίζουν. Πέρα από ένα ιστορικό σημείο στην ζωή των συνδικαλισμού των ενστόλων, αποτελεί και μια παρακαταθήκη που δείχνει ότι μπορεί οι καιροί να αλλάζουν, αλλά χωρίς αγωνιστική φρόνηση και συνδικαλιστική διεκδίκηση λίγα κερδίζονται και πολλά μπορεί να χαθούν.

Τα γεγονότα εκείνης της σκοτεινής νύχτας του Οκτώβρη του 2003 έδειξε ότι δεν υπάρχουν «χαϊδεμένοι» εργαζόμενοι από την εξουσία-εργοδοσία. ¨Όταν η φωνή είναι ενοχλητική, απλά χτυπιέται…

Και αυτή η έκδοση είναι αφιερωμένη στους συναδέλφου συνδικαλιστές που βρεθήκαμε τότε δίπλα-δίπλα, σε κάτι πρωτόγνωρο για την ιστορία του συνδικαλισμού στα Σώματα Ασφαλείας.

Το βιβλίο είναι ελεύθερο στο σύνδεσμο

Σχεδιάζοντας για την ασφάλεια και την πολιτική προστασία

Του ε.α.Αντιστρατήγου Γιάννη Σταμούλη

Προφητικά ίσως αρκετά χρόνια πριν το κτύπημα της 11/9 στους Δίδυμους Πύργους, ένας από τους σημαντικούς κοινωνιολόγους ο Ulrich Beck διατυπώνει, το 1986, την θεωρία του για την «Κοινωνία του Ρίσκου»

Σύμφωνα με αυτή, υποστηρίζεται ότι ζούμε σε μια κοινωνία όπου οι σύγχρονοι κίνδυνοι είναι παγκόσμιοι, απρόβλεπτοι και κατασκευασμένοι από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Παραδοσιακά οι κοινωνίες αντιμετώπιζαν φυσικούς κινδύνους (σεισμοί, πλημμύρες). Σήμερα όμως, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι προκύπτουν από την τεχνολογία, τη βιομηχανία, τα χημικά, την πυρηνική ενέργεια και την κλιματική αλλαγή.

Οι κίνδυνοι αυτοί δεν γνωρίζουν σύνορα· μια πυρηνική διαρροή ή η υπερθέρμανση του πλανήτη επηρεάζουν την ανθρωπότητα συνολικά.

Ίσως το καλύτερο δίδαγμα από την τραγωδία της 9/11 είναι η  διαμόρφωση μιας νέας αντίληψης για τον σχεδιασμό των συστημάτων ασφάλειας και πολιτικής προστασίας. Μια  που να υπερβαίνει  την  λογική της κλασικής πρόβλεψης και του ελέγχου, και να στρέφεται σε πιο ευέλικτες, προσαρμοστικές και διεθνώς συνεργατικές δομές.

Σχεδιάζουμε χωρίς  την επανάπαυση των σημερινών  μοντέλων πρόβλεψης, ενσωματώνοντας παραμέτρους συνθηκών αβεβαιότητας.

Οι εμπρηστές στην Πορτογαλία

 

Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Δορυφορικό Οργανισμό για τις Πυρκαγιές (EFFIS), μέχρι και τα μέσα Αυγούστου, στην Πορτογαλία έχουν καεί 2.610.000 στρέμματα, έκταση διπλάσια από την περσινή για το ίδιο διάστημα, θέτοντας τη χρονιά σε μια από τις χειρότερες από άποψη δασικών πυρκαγιών τα τελευταία χρόνια.

Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ ο αριθμός των εκδηλωθέντων πυρκαγιών είναι σχετικά χαμηλός (3.370 μέχρι τα μέσα Ιουλίου), οι καμένες εκτάσεις, είναι σε αριθμούς από τις υψηλότερες στην τελευταία δεκαετία (5η).

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πυρκαγιές σε τρεις περιοχές (Évora, Beja και Viana do Castelo) κάηκε το 56% της συνολικής καμένης έκτασης της χώρας.

Επίσης το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίας στα Βόρεια (Viana do Castelo, Braga, Vila Real και Porto), όπου σημειώθηκαν το 53% των πυρκαγιών και κάηκε το 72 % της καμένης έκτασης της χώρας.

Στην χώρα (μας) που ευδοκιμεί ανέκαθεν το έγκλημα του εμπρησμού

 Του ε.α Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Του ε.α Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Ιούνιος του 1961, πάνω από μισό αιώνα, ο  δημοσιογράφος Γ. Σπορίδης σε άρθρο του στην εφημερίδα "Ταχυδρόμο" περιγράφει με σκληρό και σκωπτικό τρόπο, την καταστροφή που συντελείται με τις πυρκαγιές των δασών και τους εμπρησμούς. Αν δεν υπήρχε η ημερομηνία θα μπορούσε να δημοσιευτεί αυτολεξεί σήμερα και να περιγράφει ακριβέστερα την ζοφερή πραγματικότητα:

"Λοιπόν δε μας χρειάζονται τα δάση! Πολλά φαίνεται έχουμε, πυκνότατα, καιρός να τα ξεκάνουμε, να ησυχάσουμε! Ας προελάσουν κατόπιν τούτου, τα τσεκούρια, ας προελάσουν οι αξίνες, και η φωτιά να τελειώσουμε μια ώρα αρχύτερα. Τα δάση: Ξύλα, κούτσουρα και ξυλοκάρβουνα...Ελάχιστο το πράσινο στον τόπο μας, το έφαγαν, το καμίνι, η αξίνα, ο εμπρηστής...Ελάχιστα τα δάση μας, φαλακρά τα βουνά μας, οι λόφοι τα υψώματα, Γιατί λοιπόν να μην ξεκάνουμε και ότι απέμεινε; Μόνο ο Ιμπραήμ στα 27 να έχει τη δόξα; Δυστυχώς είναι χαρακτηριστικό της νοοτροπίας και της ψυχολογίας του Έλληνος.

Αυτός ο πρωτοφανής εγωισμός που μας μαστίζει. Η κάθε γενιά έρχεται και πιστεύει τούτον εδώ τον τόπο απόλυτα δικό του και νιώθει ότι έχει δικαίωμα να κάνει ότι θέλει. Ότι ανήκει στα παιδιά και τα εγγόνια της δε το εσκέφθη ποτέ...Κτίζουμε και τις τρύπες, φτιάχνουμε δρόμους σα σφύδες, κόβουμε τα δέντρα, καταστρέφουμε τα δάση και δεν σκεφτόμαστε ότι για τρεις γενιές ή τέσσερις δεκαετίες είμεθα εμείς και κατόπιν θα έλθουν άλλοι., που δεν μας χρωστούν τίποτα να κληρονομήσουν χάλια και φαλακρά βουνά."

Με μια ματιά στα αρχείο της εφημερίδας τα επόμενα χρόνια, βρίσκουμε δεκάδες δημοσιεύματα για εμπρηστές, όλων των λογών και κινήτρων που κατακαίνε την  χώρα μας.

Οι εμπρηστές στην Ισπανία

Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Η Ισπανία, φέτος πλήττεται και αυτή από τον πύρινο όλεθρο των δασικών πυρκαγιών. Σύμφωνα με  το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) εκτιμάται  ότι η έκταση που κάηκε ανέρχεται σε σχεδόν 60.000 εκτάρια σε λιγότερο από οκτώ μήνες.

Από την 1η Ιουνίου, 27 άτομα έχουν συλληφθεί και 83 έχουν ερευνηθεί ως ύποπτοι για δασικές πυρκαγιές, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το Υπουργείο Εσωτερικών. 

Από την τελευταία έκθεση του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα προκύπτει ότι, κατά μέσο όρο, τα τελευταία έξι χρόνια, το 24% του συνόλου των πυρκαγιών που διερευνήθηκαν για πιθανές ποινικές συνέπειες ξεκίνησε σκόπιμα. Η πλειονότητα αυτών, 68,79%, οφειλόταν σε αμέλεια. Σύμφωνα με την οργάνωση  WWF, ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγαλύτερος (53%), καθότι περιλαμβάνονται και οι με πρόθεση πυρκαγιές για παράνομη καύση γεωργικών προϊόντων.

Ασύμμετρες Απειλές και το έγκλημα του εμπρησμού

Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ.  Γιάννη Σταμούλη

                                  

Σε δύο εκδόσεις στα αγγλικά και στα γαλλικά, κυκλοφορεί στην AMAZON, σε ψηφιακή έκδοση, το νέο συνοπτικό βιβλιαράκι μου - μια μικρή προσέγγιση για το φλέγον ζήτημα των ασύμμετρων απειλών και του εγκλήματος του εμπρησμού.'

Σχεδόν πριν από τρεις δεκαετίες, στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, μία από τις πιο καταστροφικές τρομοκρατικές επιθέσεις στη σύγχρονη ιστορία έλαβε χώρα στο συμβολικό επίκεντρο της ανάπτυξης, της ασφάλειας και της ευημερίας - την καρδιά του δυτικού πολιτισμού - στη Νέα Υόρκη.

Η βίαιη και άκρως συμβολική επίθεση στόχευε τους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου, τον εμβληματικό πυρήνα του αστικού τοπίου του Μανχάταν.

Αυτό το καταστροφικό γεγονός έφερε στο προσκήνιο μια νέα και εμβληματική έννοια: αυτή των ασύμμετρων απειλών.

Οι απειλές αυτές συμπληρώνουν πλέον τα υφιστάμενα τρωτά σημεία στο πλαίσιο ασφάλειας των σύγχρονων κοινωνιών.

Υπό το πρίσμα αυτών, εξετάζεται και το τρομακτικό φαινόμενο των εμπρησμών που πλήττουν ιδιαίτερα την πατρίδα μας.

Η αγγλική έκδοση

Η γαλλική έκδοση

    

         

To πρόσωπο του εμπρηστή

 

Του ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Και ενώ οι πυρκαγιές σαρώνουν και αυτό το καλοκαίρι την πατρίδα μας, κατατρώγοντας τον πολύτιμο εθνικό πλούτο χλωρίδας και πανίδας, περιουσίες, υποδομές και το σοβαρότερο, θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, επανέρχεται πάντα το ποιος βρίσκεται πίσω από τις πυρκαγιές.

Υπό το βάρος των δυσκολιών του ίδιου του φαινομένου της πυρκαγιάς, πολλές από τις περιπτώσεις πυρκαγιών, εξιχνιάζονται και οι υπαίτιοι τους οδηγούνται στην δικαιοσύνη.

Οι περισσότεροι εμπρηστές από αμέλεια, βαριά αμέλεια, επιχείρησαν να εκτελέσουν θερμές εργασίες στην ύπαιθρο, ή χρησιμοποίησαν γυμνές φλόγες για αγροτικές εργασίες ή διασκέδαση.

Επίσης στους παραπάνω προστίθενται και ένας αριθμός, με ψυχικές διαταραχές που γοητεύονται από τις φλόγες και τις χρησιμοποιούν για την «ικανοποίησή τους».

Οι ψυχολόγοι επισημαίνουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά: προβλήματα επικοινωνίας, παρορμητικές συμπεριφορές, δυσκολία έκφρασης συναισθημάτων και ενδιαφέρον για σύνεργα φωτιάς. Ωστόσο, τα κίνητρα είναι συχνά πολλαπλά και δυσκολοεντόπιστα.

«Εξακολουθούμε να μαθαίνουμε για την ψυχολογία του εμπρησμού», δηλώνει η Nichola Tyler, καθηγήτρια εγκληματολογικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Swinburne στην Αυστραλία.

Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού και Ανακριτικά Π.Υ. σε μάχη με τους εμπρηστές που καίνε την πατρίδα μας.

 Του ε.α.Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Μπαίνοντας στο πλέον καυτό τμήμα της αντιπυρικής περιόδου, δυστυχώς, ούτε φέτος φαίνεται να έχει επέλθει ο απαραίτητος συγκλονισμός στο σύνολο των

κατοικούντων στην πατρίδα μας για τα ζητήματα πυροπροστασίας.

Εκατοντάδες εγκληματικά χέρια μέχρι και σήμερα έχουν προκαλέσει δασικές πυρκαγιές, με κάποιες από αυτές να έχουν προκαλέσει σημαντικές καταστροφές στο πληγωμένο ήδη φυσικό περιβάλλον της πατρίδας μας.

Μόνο τις τελευταίες ημέρες δεκάδες άτομα σε όλη την  χώρα έχουν συλληφθεί από τα στελέχη της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού και των στελεχών των Ανακριτικών Τμημάτων των Π.Υ.

Το πλέον σημαντικό είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο εντοπισμός των υπαιτίων γίνεται σε χρόνο άμεσο με την εκδήλωση της πυρκαγιάς και αυτό σε συνδυασμό με την αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου αντιμετώπισης τους, θα μπορέσει έναν αποτρεπτικό παράγοντα, για όσους χωρίς πολλή σκέψη επιχειρούν με εγκληματική αμέλεια να "χρησιμοποιήσουν" γυμνές φλόγες ή να εκτελέσουν θερμές εργασίες στην ύπαιθρο.

Η αναζήτηση και η σύλληψη των εμπρηστών είναι μια παράλληλη δεύτερη μάχη που ξεκινά ταυτόχρονα με τις προσπάθειες πυρόσβεσης με ιδιαίτερες δυσκολίες και ιδιομορφίες.

Θα πρέπει να επισημανθεί, ότι προφανώς οι εγκαταβιούντες στην πατρίδα μας, δεν έχουν συγκλονιστεί επαρκώς μετά από τόσες καταστροφές, γεγονός που το δείχνουν οι αριθμοί των δασικών πυρκαγιών που εκδηλώνονται στη χώρα. Με την επανάληψη της επισήμανσης ότι οι περισσότερες είναι από ανθρώπινο εγκληματικό χέρι (αμελή ή και εκ προθέσεως)

Σχεδιασμός εκτάκτων αναγκών σε υγειονομικές μονάδες

 Του  ε.α.Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Το πλήγμα από μια καταστροφή σε μια νοσηλευτική μονάδα είναι μια ιδιαίτερη απειλή της πολιτικής προστασίας και η αντιμετώπιση των συνεπειών της είναι ιδιαίτερα πολυσύνθετη, που θα πρέπει να βασίζεται σε ένα ιδιαίτερα προσεχτικά σχεδιασμένο ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ, που να είναι πραγματικό, ρεαλιστικό, διαρκώς επικαιροποιημένο και το βασικότερο να στηρίζεται από ομάδες προσωπικού που να είναι άρτια εκπαιδευμένες και εξοπλισμένες.

Πυρκαγιές, εκρήξεις, ισχυροί άνεμοι, σεισμοί, υπερβολική ζέστη ή κρύο, ηφαίστεια, περιστατικά με επικίνδυνα υλικά, τρομοκρατικές ενέργειες, εκτεταμένες διακοπές ηλεκτροδότησης ή υδροδότησης. είναι μια λίστα από τις πλέον συνήθεις απειλές που μπορούν να πλήξουν μια υγειονομική μονάδα.

Ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα στην διαχείριση μιας τέτοιας κρίσης είναι ένας λεπτομερής σχεδιασμός προκειμένου να υποστηριχθεί η ορθή λήψη αποφάσεων σχετικά με την εκκένωση μιας υγειονομικής μονάδας όταν αυτή εκτεθεί σε κίνδυνο. Αυτό πρέπει να συνοδεύεται και από μια εξειδικευμένη εκπαίδευση της διοίκησής τους, ώστε να μπορούν να αξιολογούν τα δεδομένα της συγκεκριμένης δημιουργηθείσας κατάστασης, τόσο με την αξιολόγηση των τρωτών σημείων και τον προσδιορισμό των αναμενόμενων επιπτώσεων, όσο και για τον υπολογισμό του απαιτούμενου και αναγκαίου χρόνου για την μετακίνηση κυρίως των ασθενών.

Το πρωταρχικό σημείο του σχεδιασμού εκκένωσης είναι ο χρόνος που απαιτείται για τη μετακίνηση των ασθενών από τη θέση τους μέσα στο νοσοκομείο (δωμάτιό, χειρουργείο, ΜΕΘ, χώρος επειγόντων ) στον προκαθορισμένο χώρο συγκέντρωσης.

Εδώ θα πρέπει να έχει υπολογιστεί ότι οι ανελκυστήρες πιθανόν να έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας, οπότε μη περιπατητικοί ασθενείς από υπερκείμενους ή υποκείμενους ορόφους του επιπέδου ασφαλούς εξόδου, θα πρέπει να μεταφερθούν με ειδικό εξοπλισμό και απασχολώντας μεγάλο αριθμό εργαζομένων της μονάδας. Ιδιαίτερη σημασία έχει εδώ να έχει σχεδιαστεί η αναγκαία μετακίνηση τυχόν ασθενών που βρίσκονται σε ιδιαίτερη μηχανική υποστήριξη και βέβαια των ασθενών που βρίσκονται σε χειρουργική επέμβαση.

Επίσης ο χρόνος εκδήλωσης του συμβάντος, παίζει καθοριστικό ρόλο για τον χρόνο εκκένωσης. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι από το απόγευμα και μετά και τα Σαββατοκύριακα, το προσωπικό της υγειονομικής μονάδας είναι λιγότερο, ενώ τις ώρες π.χ. του επισκεπτηρίου, υπάρχει μεν το πλεονέκτημα των επιπλέον ατόμων για τυχόν βοήθεια σε περίπτωση εκκένωσης, ενώ παράλληλα αυξάνεται ο πληθυσμός των προς εκκένωση ατόμων με τυχόν δύσκολες συμπεριφορές που μπορεί δυσχεράνουν το όλο εγχείρημα.

Επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντικό να λαμβάνεται στο σχεδιασμό η διάκριση μεταξύ μιας έγκαιρης προληπτικής απομάκρυνσης, όπου υπάρχει αρκετός χρόνος μέχρι την έλευση των συνεπειών του καταστροφικού γεγονότο

Στη δεύτερη περίπτωση, θα πρέπει να έχει ληφθεί υπόψη ότι μέρος από τα κλιμακοστάσια ή και από τις οδεύσεις διαφυγής ενδέχεται να καλύπτονται από καπνό ή να έχουν αποκλειστεί.

Το επίσης σημαντικό είναι η εξασφάλισης της «υγειονομικής συνέχειας», η προετοιμασία δηλ. χώρου υποδοχής των ασθενών αναλόγως με τις ανάγκες τους. Σε αυτό το σχεδιασμό περιλαμβάνεται η άμεση μεταφορά των ασθενών σε άλλες υγειονομικές μονάδες, αλλά και η άμεση συνέχιση των ιατρικών πράξεων στους ασθενείς που την έχουν άμεσα ανάγκη. (εν εξελίξη χειρουργεία, υποστήριξη με μηχανικό τρόπο).

Ο Σχεδιασμός Έκτακτης Ανάγκης, τέλος θα πρέπει να προβλέψει και τις αυξημένες ανάγκες ασφαλείας σε μια καταστροφή, αφού θα πρέπει να εμποδιστούν να εισέλθουν μη εξουσιοδοτημένα άτομα, να διαφυλαχτούν χώροι και εξοπλισμός και να διατηρηθεί η τάξη.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα ισχύοντα και για τις υγειονομικές μονάδες θα πρέπει να υπάρχουν σχέδια διαφυγής και διάσωσης, που θα πρέπει να δοκιμάζονται τακτικά με ασκήσεις και να διαθέτουν συγκροτημένες ομάδες πυροπροστασίας.

Ειδικότερα ο Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία έχει εκδώσει έναν οδηγό – πρότυπο με την ονομασία «Επιχειρησιακό σχέδιο λειτουργίας για «Ασφαλές Νοσοκομείο» σε καταστάσεις έκτακτης και επείγουσας ανάγκης» το οποίο θα πρέπει να όμως να προσαρμοστεί από την κάθε μονάδα υγείας με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες της ώστε να είναι λειτουργικό και εύκολα υλοποιήσιμο σε κάθε μονάδα.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΥΣΩΝΑ

ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΥΣΩΝΑ

Αποφύγετε την ηλιοθεραπεία και παραμείνετε σε σκιερά και δροσερά μέρη μακριά από χώρους όπου επικρατεί συνωστισμός.
Αποφύγετε τη βαριά σωματική εργασία ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία.
Αποφύγετε το βάδισμα για πολύ ώρα ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο.
Προτιμήστε τα ελαφρά, άνετα και ανοιχτόχρωμα ρούχα από φυσικό υλικό για να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα. Επιλέξτε ένα καπέλο που εξασφαλίζει καλό αερισμό του κεφαλιού. Φορέστε μαύρα ή σκουρόχρωμα γυαλιά με ειδική επίστρωση που προστατεύουν από την αντανάκλαση του ήλιου.
Φροντίστε η διατροφή σας να αποτελείται από ελαφρά και μικρά γεύματα, με έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά. Περιορίστε τα λιπαρά.
Πίνετε άφθονα υγρά (νερό και χυμούς φρούτων). Αν ιδρώνετε πολύ, προσθέστε αλάτι στο φαγητό σας. Αποφύγετε τα οινοπνευματώδη ποτά.
Κάντε χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας κι αν χρειαστεί τοποθετήστε υγρά καλύμματα στο κεφάλι και στο λαιμό.
Μεριμνήστε για τα μέλη της οικογένειάς σας που πάσχουν από χρόνια νοσήματα (αναπνευστικά, καρδιαγγειακά, κλπ.). Συμβουλευτείτε το θεράποντα ιατρό τους για την εφαρμογή ειδικών οδηγιών και για όσους λαμβάνουν φάρμακα.
Αποφύγετε τα πολύωρα ταξίδια με τα μαζικά μέσα μεταφοράς όταν η ζέστη είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Aν έχετε βρέφη και παιδιά

Ντύστε τα όσο γίνεται πιο ελαφρά. Φροντίστε ώστε τα χέρια και τα πόδια τους να είναι ελεύθερα και να μην τυλίγονται σε πάνες.
Φροντίστε να μην μένουν στον ήλιο μετά το μπάνιο στη θάλασσα και να φορούν πάντα καπέλο.
Εκτός από γάλα συνιστάται η χορήγηση και άλλων υγρών. Συμβουλευτείτε τον παιδίατρο.
Για τα μεγαλύτερα παιδιά, φροντίστε να πίνουν πολλά υγρά (νερό και χυμούς φρούτων) και να τρώνε περισσότερα λαχανικά και φρούτα και λιγότερα λίπη.

Aν έχετε ηλικιωμένους

Μετακινήστε τους σε δροσερότερους χώρους ή περιοχές (παραθαλάσσια ή σε βουνό), διότι το πολύ ζεστό και υγρό περιβάλλον αποβαίνει επικίνδυνο. Εναλλακτικά φροντίστε να παραμένουν στα κατώτερα διαμερίσματα πολυώροφων σπιτιών.
Ανοίξτε το σπίτι τη νύχτα για να δροσίζει και κρατάτε το ερμητικά κλειστό τις ζεστές ώρες της ημέρας.
Μην εγκαταλείπετε τα ηλικιωμένα μέλη της οικογένειας μόνα τους σε περιπτώσεις θερινών διακοπών ή πολυήμερης απουσίας σας από το σπίτι. Διαφορετικά εξασφαλίστε ένα άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.

H κοινή αδηφάγα γνώμη

Του Γιάννης Σταμούλη ε.α. Αντιστράτηγου Π.Σ.

Βλέποντας τον συνάδελφο, από την επιχείρηση πυρόσβεσης, θυμήθηκα το κείμενο που έγραφα πριν 25 χρόνια για την κοινή αδηφάγα γνώμη, για τις πολιτικές αντιπαραθέσεις πάνω στην καταστροφή και για τα εύκολα εξιλαστήρια θύματα...αυτά που δηλαδή βρίσκονται μπροστά στα πύρινα μέτωπα...σαν να μην πέρασε μια μέρα...

Μια συνέντευξη ζωής...ενός Πυροσβέστη

 Μια συνέντευξη ζωής του Αντιστρατήγου ε.α. Πυροσβεστικού Σώματος, Γιάννη Σταμούλη στον  Γιάννη Ζαμπίκο για τη σειρά με podcast, "οι ζωές των άλλων ".

Δημήτριος Καλαντζής – Βασίλειος Αλάμαρας, Επίτιμοι Αρχηγοί Πυροσβεστικού Σώματος, Δύο απώλειες ανθρώπων που βρέθηκαν στο τιμόνι του πυροσβεστικού οργανισμού.

Του ε.α. Αντιστρατήγου Ιωάννη Σταμούλη

Με διαφορά λίγων μηνών, πλήρης ημερών, απεβίωσαν δύο σημαντικές προσωπικότητες του Πυροσβεστικού Σώματος, οι επίτιμοι Αρχηγοί, Στρατηγοί ε.α. Δημήτριος Καλαντζής και Βασίλειος Αλάμαρας.

Ο Δημήτριος Καλαντζής, γεννημένος το 1943 στην Φιλοθέη Δωρίδος Φωκίδας,κατετάγη στο Πυροσβεστικό Σώμα το 1966 και αποφοίτησε από τη ΣχολήΑξιωματικών ως Ανθυποπυραγός το έτος 1971. Υπηρέτησε στις ΠυροσβεστικέςΥπηρεσίες Σερρών, Βόλου, Αγρινίου, Αιγίου, άσκησε διοίκηση στην Περιφερειακή

Διοίκηση Αττικής, στην Διοίκηση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Πειραιώς και παρείχε επιτελικό έργο στο Αρχηγείο του Πυροσβεστικού Σώματος και ως Διοικητής Πυροσβεστικών Σχολών.

Το ΚΥΣΕΑ, του ανέθεσε τα καθήκοντα του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος στις 6 Μαρτίου 1993, τα οποία άσκησε με υποδειγματικό τρόπο μέχρι τα τέλη του χρόνου αυτού.

Στον επικήδειο λόγο του, ο Αρχιπύραρχος Νκόλαος Μπάλτσης μεταξύ των άλλων σημείωσε: «Ο εκλιπών ήταν πάντα απλός, σεμνός και αξιοπρεπής. Ακέραιος ως χαρακτήρας, με απόλυτη συναίσθηση της ευθύνης και του καθήκοντος, αποτέλεσε υπόδειγμα Αξιωματικού. Έφτασε στην κορυφή της ιεραρχίας και εξακολούθησε να είναι αγαπητός και αρεστός στους υφισταμένους του. Με το παράδειγμά του, ενέπνευσε και χάρισε όραμα στους συναδέλφους, αναδεικνύοντας την εργατικότητα,

φιλαλήθεια, τιμιότητα και την αντικειμενικότητά του. Ακόμα και μετά την οριστική του αποχώρηση από την ενεργό υπηρεσία, συνέχισε να υπηρετεί και να εργάζεται ανιδιοτελώς για την πρόοδο του Πυροσβεστικού Σώματος.»

Ο Βασίλειος Αλάμαρας, γεννημένος το 1937 στις Πηγές Αλαγονίας Μεσσηνίας, κατετάγη στο Πυροσβεστικό Σώμα το 1961 και αποφοίτησε από Σχολή Αξιωματικών ως Ανθυποπυραγός το 1969.Υπηρέτησε σε επιχειρησιακές και επιτελικές θέσεις ευθύνης, διετέλεσε καθηγητής των πυροσβεστικών σχολών και Διευθυντής Προσωπικού του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος. Το 1986 το ΚΥΣΕΑ του ανέθεσε τα καθήκοντα του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος, τα οποία άσκησε

ευόρκως μέχρι και το 1989.

Την επικήδεια ομιλία, εκφώνησε ο Πύραρχος Πέτρος Αλάμαρας, ανιψιός του εκλιπόντος, στην τελευταία αποστροφή της, με φανερή την συναισθηματική του φόρτιση, σημείωσε: «Στρατηγέ, Αρχηγέ, Θείε, εσύ με ενέπνευσες να ενταχθώ στο Πυροσβεστικό Σώμα, να είσαι σίγουρος ότι το έργο σου αποτελεί πολύτιμη

παρακαταθήκη για εμάς του νεώτερους στο Πυροσβεστικό Σώμα, θα σε θυμάμαι πάντα

Και στους δύο εκλιποόντες ε.α. Στρατηγούς μας, αποδόθηκαν από το Πυροσβεστικό Σώμα όλες οι προβλεπόμενες τιμές, και πλήθος συναδέλφων παραβρέθηκαν μαζί με τους οικείους τους στις εξόδιες ακολουθίες.

Η Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία, δεν βρίσκει εφαρμογή ακόμα στο πυροσβεστικό προσωπικό

 Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Το μακρινό 1994 παρουσιάζεται στην διάρκεια των εργασιών του Ιατρικού Συνεδρίου των Ενόπλων Δυνάμεων στην Θεσσαλονίκη, μια μελέτη των Καθηγητών Σ. Γουσόπουλου - Κ.Χουρδάκη του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, για την υγιεινή και ασφάλεια των Πυροσβεστών.

Στο προοίμιο της η μελέτη αναφέρει ότι Το επάγγελμα του πυροσβέστη χαρακτηρίζεται ως επικίνδυνο και ίσως το πλέον επικίνδυνο επάγγελμα του ανθρώπου.

Στη συνέχεια η μελέτη επισημαίνει ότι:

· οι παθήσεις του καρδιαγγειακού και του αναπνευστικού συστήματος αποτελούν τις κυριότερες επαγγελματικές παθήσεις των πυροσβεστών ( Ποσοστό μεγαλύτερο του 30% των ατυχημάτων που συνέβησαν στις Η.Π.Α το 1977, θανατηφόρων και μη, αφορούσαν τους πυροσβέστες και ήταν αποτέλεσμα της έκθεσης των σε καιόμενα υλικά.

· Η έκθεση σε καπνό προκαλεί δραματική μείωση του FEV - 1 (Βίαιος εκπνευστικός - όγκος αέρος - Δείκτης αναπνευστικής λειτουργίας), καθώς και σοβαρή μείωση του προσφερόμενου οξυγόνου στον καρδιακό μυ, με αποτέλεσμα εάν λάβουμε υπόψη και το αυξημένο καρδιακό έργο που επιτελεί η καρδιά του πυροσβέστη, να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για την υγεία του.

· επανειλημμένες εκθέσεις των πυροσβεστών στον καπνό δυνατόν να προκαλέσουν χρόνια μη ειδική πνευμονοπάθεια αλλά και ισχαιμική νόσο της καρδιάς. Η βαρηκοΐα είναι επίσης συχνή και οφείλεται στον θόρυβο των μηχανών, στις σειρήνες, στους αεραγωγούς, στην ραδιοεπικοινωνία και μπορεί πολλές φορές να φθάσει το επίπεδο των 115 Db(Α).)

· ο Πυροσβέστης εκτίθεται και χειρίζεται καταστάσεις άκρως επικίνδυνες για την σωματική του ακεραιότητα, έτσι και οι δείκτες ατυχημάτων σ' αυτή την κατηγορία των εργαζομένων είναι οι υψηλότεροι απ' όλους τους εργαζόμενους.

· τα τροχαία ατυχήματα που προκαλούνται τόσο κατά την μετάβαση στον χώρο της φωτιάς (ταχύτης), αλλά και κατά την επιστροφή (κούραση, σύγχυση, κ.α.) βρίσκονται στην πρώτη Θέση.

· οι άλλες κατηγορίες ατυχημάτων των πυροσβεστών μπορούν να είναι εξαρθρώσεις, διαστρέμματα, θλαστικά τραύματα, εκδορές, εγκαύματα, από θερμά αέρια και φλόγα, δύσπνοια από εισπνοή καπνού, κ.α.

Στα ίδια συμπεράσματα, καταλήγει και μεταγενέστερη μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, αλλά και του νοσοκομείου Saint Joseph στην Ατλάντα των Η.Π.Α. όπου και προκύπτει ότι

· οι Πυροσβέστες είναι γνωστό ότι έχουν 300% αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή νόσο σε σύγκριση με άλλα τμήματα του πληθυσμού

· η καταπολέμηση των πυρκαγιών και οι διάφορες διασώσεις εγκλωβισμένων ατόμων από διαφορετικές συνθήκες κάθε φορά, περιλαμβάνουν πολλές φορές αιφνίδια περιστατικά που επιβαρύνουν την υγεία των Πυροσβεστών και παράλληλα την έκθεση τους σε τοξικά περιβάλλοντα... Οι κίνδυνοι κάνουν τη δουλειά αυτή να είναι πιο ευάλωτη στις καρδιακές παθήσεις με ακόμη πιο θανατηφόρα αποτελέσματα για τους Πυροσβέστες».

Παρόλα αυτά μέχρι και σήμερα, το πυροσβεστικό επάγγελμα βρίσκεται εκτός του προστατευτικού πλαισίου της νομοθεσίας της υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα με το Ν. 1568/1985 καθορίστηκαν οι βασικοί κανόνες και μέτρα για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων. Οι συγκεκριμένες διατάξεις επεκτάθηκαν και στον ευρύτερο δημόσιο τομέας το 1989.

Μερικά χρόνια αργότερα οι διατάξεις αυτές επεκτάθηκαν και στο Πυροσβεστικό Σώμα με τον Ν3144/2003 , με την ιδιομορφία όμως ότι θα εφαρμόζονταν μόνο οι ρυθμίσεις εκείνες που θα αφορούσαν τις κτιριακές εγκαταστάσεις, ενώ η προστασία στην πυροσβεστική δράση (επιχειρήσεις), όπου παρουσιάζουν «εγγενείς ιδιαιτερότητες» θα καλύπτονταν με ειδικές ρυθμίσεις που θα περιλαμβανόταν σε ξεχωριστό νομοθετικό κείμενο, (Π.Δ.)

Παρά τις διαμαρτυρίες των σωματείων του χώρου, ο χρόνος θα περνά και όλα τα παραπάνω δε θα βρίσκουν εφαρμογή στον πυροσβεστικό οργανισμό.

Μια μικρή ακτίνα φωτός ανοίγει το 2008 όπου και συντάσσεται το προβλεπόμενο Π.Δ. με συμφωνία μάλιστα σωματείων και ηγεσίας, κοστολογείται, εγκρίνεται από το Συμβούλιο Υγείας και Ασφάλειας της εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και…παραμένει ως σχέδιο…

22 χρόνια μετά…

Η εξερεύνηση της πυρκαγιάς ολοκληρώνεται από την πυροσβεστική εμπειρογνωμοσύνη

Του ε.α. Αντιστρατήγου Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη

Η διερεύνηση μιας πυρκαγιάς είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό και εξειδικευμένο  αντικείμενο. 

Αποτελεί οργανικά δεμένο στάδιο μιας ολοκληρωμένης πυροσβεστικής επιχείρησης, αφού η νομοθετική επιταγή στη χώρα μας, θέλει την εξερεύνηση της, να την πραγματοποιεί σε προανακριτικό επίπεδο ο Πυροσβέστης.  

Μια πράξη που βασίζεται σε μια ολιστική αντιμετώπιση του κύκλου μιας πυρκαγιάς. 

Ο πυροσβεστικός οργανισμός στην πατρίδα μας, ελέγχει τα προληπτικά  μέτρα πυροπροστασίας, επεμβαίνει για την κατάσβεση μιας πυρκαγιάς και στο τέλος ερευνά για τα αίτια και τον υπαίτιο της.  Τα παραπάνω αποτελούν μια ολιστική διαδικασία, όπου  κομβικής σημασίας αποτελεί η  πυροσβεστική εμπειρία και οπτική και γνώση των στελεχών του Π.Σ. που είναι και οι πλέον αρμόδιοι για το φαινόμενο της πυρκαγιάς.

Στην φαρέτρα του Πυροσβέστη ερευνητή, το νομοθετικό πλαίσιο, ειδικά στη χώρα μας, δίνει τη δυνατότητα να αναθέσει σε εξειδικευμένους δικαστικούς πραγματογνώμονες την απάντηση σε ερωτήματα ειδικευμένων τεχνικών ζητημάτων, ώστε να έχει πιστοποιημένες απαντήσεις, που θα αποτελέσουν μια πρώτη βάση για την ερευνητική του διαδικασία. 

 Οι συγκεκριμένες πραγματογνωμοσύνες  εν συνεχεία θα  "αναγνωστούν και θα επεξεργαστούν" με το εργαλείο της εγκληματολογικής αξιολόγησης του Πυροσβέστη και θα συνδυαστούν  με τα υπόλοιπα στοιχεία.

'Οσα επιστημονικά και διεπιστημονικά papers και αν συγγραφούν για μια υπόθεση εάν δεν συνδυαστούν με τις καταθέσεις των πυροσβεστών, αστυνομικών , παρευρισκόμενων στο συμβάν, το τυχόν οπτικό υλικό, τα ευρήματα στον τόπο του συμβάντος, την ανάλυση των δεικτών καύσης και την πυροσβεστική εμπειρογνωμοσύνη του συνολικού συμβάντος η πραγματική αιτία δύσκολα θα προσεγγιστεί.

Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι στα πλαίσια αυτής της λογικής η   ελληνική δικαιοσύνη με τη σειρά της αποδέχεται ως δικαστικούς πραγματογνώμονες στις λίστες των πρωτοδικείων της Αξιωματικούς του Πυροσβεστικού Σώματος ως ειδικούς για τα συμβάντα πυρκαγιών.

Σε κάθε περίπτωση η διερεύνηση μιας πυρκαγιάς είναι εξαιρετικά σοβαρή αποστολή, κομμάτι της απονομής της δικαιοσύνης και ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ειδικά από τους μετέχοντες σε αυτό.  

Η εστίαση και η διασκέδαση απαιτεί ευλαβική τήρηση κανόνων ασφαλείας.

Των ε.α. Αντιστρατήγων Π.Σ. Γιάννη Σταμούλη- Ν.Διαμαντή

Η φονική πυρκαγιά στη ντίσκο στο Kočani, της γειτονικής π. ΓΔΜ είχε ως αποτέλεσμα να βρούν τραγικό θάνατο 59 άνθρωποι και να τραυματιστούν σοβαρά τουλάχιστον άλλοι 45. Η πυρκαγιά, από τις πρώτες έρευνες προκλήθηκε από τη χρήση πυροτεχνημάτων σε live συναυλία.

PIROMANIA -EΓΚΛΗΜΑΤΑ ΕΜΠΡΗΣΜΟΥ

 Εικαστική έκθεση Γιάννη Σταμούλη γκαλερί ΑΓΚΑΘΙ Καρτάλος Μηθύμνης 12 Αθήνα.

Από τις 8 έως τις 18 Μαρτίου 2025

Εικαστική έκθεση Piromania - εγκλήματα εμπρησμού

 

Στην εικαστική έκθεση του ε.α. Αντιστρατήγου Γιάννη Σταμούλη  αποδίδεται  εικαστικά η φωτιά από τον Ήφαιστο, ως την Αποκάλυψη και τον Μεσαίωνα.

Από τον Ηρόστρατο που θέλησε μέσω του εμπρησμού να διατηρήσει το όνομά του στην ιστορία,  μέχρι τους «ανώνυμους» εμπρηστές της διπλανής πόρτας, που καίνε από εγκληματική αμέλεια ή πρόθεση τον εθνικό δασικό πλούτο κάθε καλοκαίρι.
Κεντρικό σημείο η εστίαση σε εγκληματικές μορφές που χρησιμοποίησαν την καταστροφική φύση της φωτιάς.
Στον αντίποδα οι Πυρομαχητές που βάζουν πολλές φορές το κορμί τους ασπίδα στις καταστρεπτικές φλόγες.  

Από την Μίλητο της αρχαιότητας στον Λευκό Οίκο του σήμερα

Του Γιάννη Σταμούλη ε.α.Αντιστρατήγου Π.Σ.

Βλέποντας στα τηλεοπτικά μέσα την διαπραγμάτευση την αμερικάνικης ηγεσίας με τον Ουκρανό Πρόεδρο, σε ζωντανή μετάδοση, μια νέα τακτική του Λευκού Οίκου, και χωρίς να μπούμε στις βαθιές γεωπολιτικές  πτυχές του θέματος, αυτό που είδαμε  σε κοινή θέα,  είναι η διαχρονική διαπραγμάτευση ενός Ισχυρού και ενός όχι, και είδαμε σε δημόσια θέα, πόσο απλό, λιτό και ξεκάθαρο είναι ο ισχυρός να υπερασπίζεται το κέρδος  μέσω της ισχύος του και πόσο επίσης καταδικασμένο φαίνεται ο αδύνατος να διεκδικεί το δίκαιο του και την επιβίωση του. 

Η πραγματικότητα απλά ξεδιπλώθηκε στην παγκόσμια κοινότητα με το επίσης πραγματικό της πρόσωπο. Βέβαια πολλές φορές ο ιστορικός τροχός, γύρισε και λίγο αντίστροφα,  προσπερνώντας αυτήν την διαχρονική διάταξη ισχύος, αλλά μάλλον είναι η εξαίρεση.

Σε τούτη την μικρή μας χώρα τα παραπάνω είναι κάτι παραπάνω από γνωστά, σε τέτοιες διαπραγματεύσεις.

Άλλωστε οι προπάτορες μας Αρχαίοι Αθηναίοι, πρώτοι, εφάρμοσαν σχεδόν με την ίδια σκηνοθεσία μια παρόμοια διαπραγμάτευση και μάλιστα με τραγική κατάληξη για τον ανίσχυρο συνομιλητή τους τους Μήλιους.

Η κλματική κρίση και οι κίνδυνοι στην οικονομία

 Του ε.α. Αντιστρατήγου Γιάννη Σταμούλη

Η σφοδρότητα εκδήλωσης των καιρικών φαινομένων, που βλέπουμε στις μέρες μας, επιβεβαιώνουν την υποψία για την έλευση της κλιματικής αλλαγής. Μια αλλαγή που παρουσιάζεται και εξελίσσεται ραγδαία και μη συμμετρικά σε κλιματική κρίση.

Το αποτέλεσμα είναι άμεσα ορατό με την εκδήλωση μεγάλων φυσικών καταστροφών στον πλανήτη μας, με τραγικά πλήγματα τόσο στην ανθρώπινη ζωή όσο και στις υποδομές.

Και πέρα από τα αυτά τα δραματικά και άμεσα ορατά αποτελέσματα διαβλέπουμε τις έμμεσες επιπτώσεις στο περιβάλλον, το οικοσύστημα, αλλά και την οικονομία γενικότερα, με την τεράστια επιβάρυνση σε δαπάνες των εθνικών προϋπολογισμών αλλά και της ασφαλιστικής αγοράς.

Προφανώς και η ανθρώπινη δραστηριότητα των τελευταίων δεκαετιών, δεν είναι άμοιρη ευθυνών σε ένα βαθμό για την διαμόρφωση της σημερινής κατάστασης.

Ο άνθρωπος με επιθετικό και αυξανόμενο τρόπο απομυζά τους φυσικούς πόρους, παρεμβαίνει στην δομική ισορροπία της φύσης, αλλοιώνοντας σχεδόν τα ¾ της επιφάνειας της γης.

Ο πύρινος εφιάλτης στο L.A.

 

Los Angeles. H έναρξη, από ότι φαίνεται ανθρώπινο χέρι, η εξάπλωση γρήγορη, λόγω της χειμερινής ξηρασίας των 20 βαθμών Κελσίου και των ανέμων Santa Ana.

Οι ζημιές πολλές λόγω της οικιστικής έκρηξης σε πιο φθηνές περιοχές, αλλά πιό επικίνδυνες (λόγω της οικονομικής εκτίναξης των παραλιακών περιοχών.

Στα πιο κοινωνικά -πολιτικά, ή περιοχή βρίθει από υπερπολυτελείς-πανάκριβες οικίες, αλλά και με τεράστιες οικονομικές περικοπές στις υπηρεσίες πυρόσβεσης.

Να σημειωθεί ότι εδώ και 6 μήνες οι ασφαλιστικές εταιρίες, αύξησαν τα ασφαλιστήρια πυρός, αλλά και ακύρωσαν χιλιάδες, στην περιοχή, ενώ σταμάτησαν να συνάπτουν καινούργια.